Người già là nhóm đối tượng cần được quan tâm và chăm sóc đặc biệt hơn so với những người trẻ. Bởi khi ở độ tuổi càng cao, con người lại càng gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Chính vì thế, xây dựng một chế độ dinh dưỡng hợp lý giúp người già kiểm soát bệnh nền và duy trì sức khỏe ổn định là một việc làm hết sức cần thiết. Trong bài viết này, Hoa Mộc Tâm An sẽ gợi ý những món ăn tốt cho sức khỏe người cao tuổi. Bạn có thể tham khảo và áp dụng với ông bà, cha mẹ của mình nhé! 

Một số đặc điểm cần lưu ý về sức khỏe của người cao tuổi

Để có thể xây dựng được một chế độ dinh dưỡng phù hợp với từng nhóm đối tượng cụ thể, thì trước tiên chúng ta cần hiểu về đặc điểm sức khỏe của họ. Đối với những người cao tuổi, quá trình trao đổi chất bên trong cơ thể sẽ diễn ra chậm hơn so với các bạn trẻ. Nhất là với những người già ít vận động hay ít tham gia vào các hoạt động thể dục thể thao. Chính vì thế, cơ thể của họ sẽ tiêu thụ ít năng lượng hơn so với những người bình thường khác.

Thông thường, các chuyên gia dinh dưỡng sẽ khuyến khích người già cắt giảm một phần khẩu phần ăn uống hàng ngày của mình. Đây là phương pháp rất tốt để duy trì cân nặng ở mức ổn định. Đồng thời, cách này cũng giúp người cao tuổi hạn chế được những ảnh hưởng xấu với sức khoẻ, nhất là với những người đang có bệnh nền.

Bên cạnh đó, khi ở độ tuổi càng lớn, thì hệ tiêu hoá của con người sẽ hoạt động ngày càng kém. Cụ thể, người già thường phải đối mặt các với tình trạng như là răng yếu hoặc rụng, khả năng nhai giảm xuống. Đồng thời, hoạt động tiêu hóa thức ăn của dạ dày cũng sẽ kém hơn so với trước đây. Họ có nguy cơ cao bị mắc các chứng rối loạn tiêu hoá. 

Chính vì những lý do kể trên, cho nên chúng ta cần tìm hiểu thật kỹ về tình trạng sức khỏe của người cao tuổi và cân nhắc xem họ nên ăn gì để có thể xây dựng được một thực đơn khoa học và phù hợp nhất.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý dành cho người cao tuổi

Như đã đề cập, những thay đổi về sinh lý ở người già có thể ảnh hưởng tới việc hấp thụ thức ăn của cơ thể, cũng như nhu cầu dinh dưỡng và khẩu vị. Vì vậy, khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho những người lớn tuổi, chúng ta cần phải chú ý tới những điều sau:

Nguyên tắc dinh dưỡng cần nên tuân thủ cho người cao tuổi

• Khẩu phần ăn của người già cần đủ nhu cầu và cân đối các chất dinh dưỡng bao gồm: Chất đạm, tinh bột, chất béo, chất xơ, vitamin, khoáng chất và nước
• Chế biến thức ăn làm sao cho dễ tiêu hóa, bữa ăn nên có món canh 
• Người cao tuổi, không được bỏ qua bất kỳ một bữa ăn nào trong ngày
• Có kế hoạch cụ thể về thực đơn, theo dõi và đánh giá bữa ăn
• Theo dõi cân nặng, vòng eo, cũng như tỷ lệ mỡ cơ thể của người cao tuổi.

Về khẩu phần ăn

So với người ở độ tuổi 25 thì nhu cầu năng lượng ở những người 60 tuổi sẽ giảm 20%, người trên 70 tuổi sẽ giảm 30%. Vì vậy, người Việt Nam luôn được khuyến nghị cần duy trì nhu cầu năng lượng từ 1700-1900 calo/người/ngày đối với người cao tuổi. 

Về tỷ lệ các nhóm chất, thì năng lượng từ ngũ cốc sẽ chiếm 68%, chất đạm cung cấp 14% và chất béo chiếm 18% tổng nhu cầu năng lượng của khẩu phần ăn hằng ngày. Việc điều chỉnh chế độ ăn uống cho người cao tuổi cần đảm bảo tính hợp lý, để duy trì chỉ số BMI trong mức khỏe mạnh là 18,5 – 22,9.

Nhóm tinh bột, chất đạm, chất béo và muối

• Tinh bột: Người cao tuổi chỉ nên ăn ở một mức độ vừa phải. Cụ thể, mỗi bữa chỉ nên ăn 1 – 2 bát cơm, có thể ăn thêm khoai, sắn để cung cấp chất xơ và ngăn ngừa táo bón.
• Chất đạm: Nhu cầu protein của người già trung bình khoảng 60 – 70g/ngày, trong đó đạm từ động vật chiếm khoảng 30% lượng protein nạp vào cơ thể. Người già nên giảm ăn thịt đỏ, tăng cường protein từ thực vật (đỗ, vừng, lạc, đậu phụ,…) và các nhóm thực phẩm giàu canxi (cá, tôm, cua). Hạn chế thực phẩm chứa nhiều cholesterol như óc, da hay nội tạng động vật. Nên ăn thêm cá, sữa chua đồng thời giới hạn số trứng là 3 quả/tuần;
• Chất béo: Bổ sung cả từ mỡ động vật và dầu thực vật. Tỷ lệ chất béo từ thực vật nên chiếm 35% tổng lượng chất béo. Các loại dầu thực vật ít axit béo bão hòa và không có cholesterol sẽ tốt cho những người già bị tăng huyết áp và các bệnh tim mạch khác.
• Muối: Cần hạn chế các loại thực phẩm có hàm lượng muối cao như là dưa, cà muối và thức ăn chế biến sẵn. Lượng muối ăn nên được kiểm soát ở mức dưới 150g/người/tháng. Bởi vì ăn nhiều muối sẽ làm cho tình trạng cao huyết áp của người già thêm trầm trọng.

Nhóm chất xơ, nước và khoáng chất

• Chất xơ: ở người cao tuổi nhu cầu chất xơ tiêu thụ là 25g/ngày. Chất xơ hòa tan sẽ góp phần giảm cholesterol và đường máu, rất tốt cho những bệnh nhân tiểu đường, tăng huyết áp. Ngoài ra, chất xơ còn có thể kích thích nhu động ruột, tránh táo bón và phòng chống xơ vữa động mạch. Vì vậy, người già mỗi ngày nên ăn khoảng 300g rau xanh và 100g hoa quả là tốt nhất.
• Nước: Người lớn tuổi thường uống khá ít nước bởi vì họ sợ đi tiểu đêm nhiều gây mất ngủ. Nhưng, nước có công dụng rất lớn trong hỗ trợ tiêu hóa, đào thải chất cặn bã ra khỏi cơ thể. Bởi vậy, người già cũng nên uống đủ 1,5 – 2 lít nước/ngày. Ngoài ra, các loại nước uống khác như là trà xanh, trà sen, trà ngó sen,… cũng rất tốt cho người lớn tuổi.
• Vitamin và khoáng chất: Người già cũng nên bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin nhóm B, C, D cùng các khoáng chất quan trọng như là canxi, sắt, kẽm,… giúp cho cơ thể tăng cường được sức đề kháng.

Những loại thực phẩm tốt cho sức khỏe của người già

Những loại thực phẩm sau đây sẽ rất tốt cho sức khỏe người già. Bạn có thể tham khảo để nấu được nhiều món ăn ngon từ những loại thực phẩm bổ dưỡng này.

Yến sào

Yến sào, hay tổ chim yến chính là một trong những thực phẩm tốt hàng đầu cho sức khỏe của người lớn tuổi. Trong yến sào giá trị dinh dưỡng cao, cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể như sắt, photpho, magie,… Yến sào không những giúp bồi bổ sức khỏe và đẩy nhanh quá trình tái tạo tế bào trong cơ thể mà còn giúp cho người già tăng cường được trí nhớ và phục hồi sức khỏe một cách nhanh chóng.

Sữa

Sữa là nguồn thực phẩm rất giàu dinh dưỡng, giúp tăng cường sức khỏe, đặc biệt rất tốt cho hệ xương khớp của người già. Ngoài ra, đối với người cao tuổi, do răng yếu và hệ tiêu hóa kém, giấc ngủ rối loạn cho nên thường ăn không ngon miệng. Vì thế, sữa đã trở thành nguồn thực phẩm vừa dễ tiêu thụ lại vừa đảm bảo được dinh dưỡng để ổn định sức khỏe cho người già. 

Có không ít người cao tuổi có thói quen hoặc quên uống nước hàng ngày khiến cho hệ tiêu hóa của họ bị ảnh hưởng và rất dễ bị táo bón,… Khi đó, uống sữa không chỉ cung cấp chất dinh dưỡng cho cơ thể người già mà còn có thể giúp họ giải quyết được nhu cầu bổ sung nước.

Rau xanh đậm

Đây là nhóm thực phẩm tốt rất cho người cao tuổi, bởi vì rau rất giàu chất chống oxy hóa, giúp cơ thể loại bỏ các gốc tự. Chính nhờ điều này mà người già có thể giảm được các nguy cơ mắc nhiều bệnh lý liên quan đến lão hóa như: tim mạch, ung thư, tiểu đường,… khi ăn nhiều rau xanh.

Bên cạnh đó, trong thành phần của rau xanh có nhiều acid amin, vitamin và khoáng chất. Có nhiều loại rau cũng giàu chất đạm, có thể thay thế cho đạm động vật, giúp người già hạn chế những rối loạn chuyển hóa canxi gây ra loãng xương và sỏi thận. 

Đặc biệt nhất là các loại rau lá xanh đậm như là cải bó xôi, cải xoăn,… rất giàu vitamin K, magie, folate giúp phòng ngừa được bệnh loãng xương và cải thiện đáng kể chức năng đông máu cho người già. Theo y học cổ truyền, ăn rau lá còn có tác dụng thanh nhiệt, mát gan, giải độc, chữa táo bón cho những người lớn tuổi.

Mướp đắng (khổ qua)

Mướp đắng hay khổ qua là một trong những loại củ quả tốt trong việc cải thiện sức khỏe cho người lớn tuổi. Khổ qua có vị đắng, tính hàn với công dụng thanh nhiệt và giải độc, giúp giảm sốt, giải cảm và tăng cường sức đề kháng. Đặc biệt, khổ qua còn có công dụng điều trị bệnh đái tháo đường nên rất tốt đối với những người cao tuổi.

Ngoài ra, những người già gặp các vấn đề về tăng huyết áp hay bệnh tim mạch thì việc thường xuyên sử dụng trà mướp đắng, nước ép khổ qua cũng rất hiệu quả trong việc làm giảm mỡ máu và ngăn ngừa các bệnh về tim mạch.

Cà rốt

Cà rốt không chỉ là một loại thực phẩm bổ dưỡng cho người già mà còn rất tốt cho tất cả mọi người. Chúng ta có thể sử dụng cà rốt để ăn sống, làm salad hoặc là nấu chín tùy vào sở thích của từng người trong gia đình.

Trong củ cà rốt có chứa rất nhiều beta-caroten, sau khi chuyển hóa thành vitamin A, chúng sẽ giúp ta có đôi mắt khỏe đẹp và ngăn ngừa được bệnh đục thủy tinh thể khi  tuổi già. Nếu người già ăn cà rốt thường xuyên, thì huyết áp sẽ luôn ở trong tình trạng ổn định, có thể kiểm soát được dễ dàng.

Ngoài ra, cà rốt có tác dụng trong việc ngăn ngừa nguy cơ các bệnh về tim vì loại củ này rất giàu chất carotenoid, alpha-carotene, lutein. Đây là những dưỡng chất có tác dụng bảo vệ trái tim của bạn và giúp hệ tim mạch hoạt động hiệu quả hơn.

Bí đỏ

Đây cũng là loại thực phẩm rất giàu chất dinh dưỡng và có tác dụng chữa bệnh. Cụ thể, trong bí đỏ chứa nhiều protein, tinh bột, vitamin A, B, C, giàu chất xơ… Vì vậy, bí đỏ không những giúp người già hạn chế táo bón mà còn giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường miễn dịch. Loại thực phẩm này đặc biệt thích hợp với những người già đang bị bệnh huyết áp cao.

Súp lơ, bắp cải

Trong số các loại rau củ, thì súp lơ và bắp cải luôn được biết đến là những thực phẩm bồi bổ sức khỏe rất tốt cho người già. Trong súp lơ có enzyme nicotinamide mononucleotide chuyển hóa thành chất dinh dưỡng, cung cấp năng lượng cho quá trình trao đổi chất giúp tái tạo các tế bào lão hóa. Bên cạnh đó bắp cải và súp lơ còn chứa các hợp chất có lợi được chia nhỏ thành chuỗi axit béo, có tác dụng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm.

Các loại đậu

Khi nhắc đến những loại thực phẩm tốt, chất lượng giúp ích cho sức khỏe người lớn tuổi thì chúng ta cũng không thể nào bỏ qua các loại đậu. Ở những người già, việc tiêu hóa và hấp thụ chất đạm yến cho nên rất dễ xảy ra tình trạng cơ thể thiếu đạm. Chính vì thế, người già nên ăn những các loại hạt có nhiều có dầu như hạt đậu để phòng ngừa các bệnh về tim mạch. Không những thế, các loại đậu còn có tác dụng trong phòng chống ung thư.

Vừng

Trong hạt vừng có chứa nhiều magie, đây là một chất làm giãn mạch giúp ích cho việc giảm huyết áp. Bên cạnh đó, người già thường xuyên ăn vừng còn có tác dụng ngăn ngừa ung thư. Bởi vì, hạt vừng có nhiều loại vitamin thiết yếu cùng các khoáng chất chống oxy hóa và làm giảm tác dụng của gốc tự do. Ngoài ra, ăn nhiều vừng còn tăng cường được sức khỏe cho hệ xương, cải thiện được tiêu hóa, giảm viêm và cải thiện sức khỏe răng miệng,…

Hải sản, cá tươi

Khi về già, các bệnh lý như loãng xương, đau nhức xương khớp là điều không thể nào tránh khỏi. Vì vậy, các chất như canxi, protein, vitamin D,… có trong hải sản sẽ giúp cơ thể người già giảm nguy cơ mắc những những căn bệnh nêu trên.

Trong cá tươi có chứa rất nhiều chất Omega-3 giúp làm giảm đông máu, kháng viêm, giảm huyết áp, giảm nguy cơ đột quỵ và các bệnh lý về tim mạch rất hiệu quả. Ngoài ra, Omega-3 cao trong dầu cá còn làm giảm viêm mô và giảm các triệu chứng của bệnh tự miễn, bệnh vẩy nến, viêm khớp dạng thấp… Vì thế, cá là loại thực phẩm không thể thiếu trong chế độ ăn của người già.

Đậu phụ

Đậu phụ có thành phần chủ yếu là protein và chất béo góp phần làm giảm hàm lượng cholesterol trong máu, ngăn ngừa được lão hóa và phòng bệnh loãng xương. Đặc biệt, đậu phụ còn rất dễ chế biến thành những món ăn khác nhau, rất dễ ăn mà lại còn tốt cho sức khỏe, thì những người cao tuổi không nên bỏ qua loại thực phẩm này.

Các chất kháng oxy hóa mạnh có ở trong gạo lứt như là CoQ10, Caroteniod, Selen, Acid alpha-lipoic,… giúp cơ thể người già phòng chống và giảm đi rủi ro đối với những bệnh lý xâm hại bởi các gốc tự do.

Trà atiso

Trà Atiso cũng là một trong những loại thức uống có tác dụng rất tốt cho người cao tuổi. Trà không chỉ có tác dụng mát gan, thông mật và tăng bài tiết mật mà còn cung cấp chất xơ và làm giảm đáng kể lượng cholesterol trong máu. Người già sử dụng loại trà này 1 ngày từ 3-5 túi lọc là rất tốt.

Mật ong

Mật ong là một thực phẩm quen thuộc và thiết yếu trong cuộc sống hằng ngày. Bên cạnh đó, các thành phần cơ bản trong mật ong mang đến tác dụng rất tích cực trong việc phòng ngừa cao huyết áp áp cho người lớn tuổi. Mật ong cũng tốt cho hệ tiêu hóa và còn có thể hỗ trợ điều trị các bệnh hô hấp ở người già.

Trà gạo lứt

Trà gạo lứt, tuy là cái tên mà nhiều người vẫn còn xa lạ, nhưng nó thực sự mang lại hiệu quả rất tốt đối với những người già mắc bệnh đái tháo đường. Đặc biệt, nó còn góp phần phòng ngừa bệnh tim mạch, bệnh thoái hóa và chặn đứng các hiện tượng lão hóa sớm khi cơ thể bước vào độ tuổi càng cao. 

Nấm

Nấm mang đến một lượng lớn chất xơ, vitamin và không chứa chất béo cùng tỉ lệ đường và muối cực thấp,… Vì vậy, nấm là loại thực phẩm rất thích hợp để bổ sung vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày của người già. Nấm có thể được dùng để nấu cháo, nấu canh hay hầm với thịt gà… giúp món ăn của người già thêm phong phú hơn.

Giá đỗ

Giá đỗ cũng là một trong những loại thực phẩm tốt dành cho người già. Bởi vì, trong giá có chứa hàm lượng cao protein, vitamin (A,C), chất diệp lục cùng với các axit amin, chất chống lão hóa (isoflavones),… giúp cơ thể người già dễ dàng hấp thụ protein và các dưỡng chất khác tốt hơn. Giá đỗ thường dùng để nấu canh, xào thịt gà hay làm nước ép uống cũng rất tốt.

Trứng

Có thể nói trứng là loại thực phẩm rất dễ ăn với hầu hết mọi lứa tuổi, kể cả người già. Trứng cung cấp chất protein, canxi, sắt,… cho cơ thể người già. Từ trứng bạn có thể tạo ra rất nhiều món ngon từ đơn giản đến cầu kỳ như là trứng luộc, trứng nấu với rau củ,… Tuy nhiên, người cao tuổi chỉ nên ăn khoảng 3 quả trứng/tuần.

Gợi ý những món ăn tốt cho sức khỏe cho người già

Ở người già, đặc biệt nhất là người già mới ốm dậy, chế độ ăn uống sẽ đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp hồi phục sức khỏe. Ngay dưới đây là gợi ý những món ăn tốt, bồi bổ sức khỏe cho người già mà bạn có thể áp dụng cho ông bà, cha mẹ trong gia đình mình.

Các món cháo, súp

Cháo, súp là những dạng thức ăn mềm, lỏng, dễ ăn, dễ tiêu hóa nên rất phù hợp với những người cao tuổi.

Cháo đậu đỏ thịt bò

Đây là món ăn này thơm ngon bổ dưỡng, giúp cơ thể người già có thể hấp thu nhanh chóng mà lại tiêu hóa dễ dàng. Cháo đậu đỏ thịt bò có thể ăn vào bữa sáng hay các bữa chính trong ngày đều phù hợp. 

Cháo chim cút, hạt sen

Chim cút là món ăn rất bổ dưỡng bởi vì thịt chim có nhiều chất dinh dưỡng giúp bổ tạng, ích trung khí và mạnh gân cốt. Đồng thời, hạt sen có công dụng trong việc trị chứng khó tiêu, làm chậm quá trình lão hóa giúp an thần, ngủ ngon và ngủ sâu giấc hơn. Chính vì vậy, món ăn này rất phù hợp để bồi bổ sức khỏe cho người già, nhất là với người già thường xuyên bị mất ngủ. 

Cháo cá chép, cá hồi

Trong cá chép, cá hồi có chứa nhiều Omega-3, Canxi, Protein tốt (Histones, Transferrin). Những dưỡng chất này không chỉ giúp răng chắc khỏe mà còn góp phần bồi bổ sức khỏe tổng thể. Bên cạnh đó, cháo cá lại còn mang đến cảm giác ngon miệng và cực kỳ hợp với người già răng yếu.

Súp bông cải 

Như đã nói bông cải là loại thực phẩm có chứa nhiều chất dinh dưỡng bổ ích cho sức khỏe của người già. Chính vì vậy, món súp bông cải sẽ là một trong những món ăn bồi bổ sức khỏe cho người cao tuổi mà bạn không nên bỏ qua.

Tổ yến chưng 

Chế biến tổ yến bằng cách chưng với đường phèn táo đỏ hay hạt sen, hạt chia, lá dứa… là cách thông dụng, giúp yến sào giữ nguyên giá trị dinh dưỡng. Ăn yến chưng với liều lượng phù hợp rất tốt cho sức khỏe người lớn tuổi, nhất là với những người mới ốm dậy.

Các món canh

Canh là món ăn không thể nào thiếu được đối với những bữa cơm của người cao tuổi. Bởi món canh có nhiều nước vừa dễ ăn, lại bổ sung nước giúp thức ăn dễ dàng tiêu hóa và hấp thu hơn. Một số món canh bổ dưỡng cho người già mà bạn có thể tham khảo như:

Canh gà hầm với nấm hương và thuốc bắc

Canh gà hầm với nấm hương, thuốc bắc là món ăn rất bổ dưỡng đối với người già, nhất là người mới ốm dậy. Ngoài súp gà, cháo gà thì canh gà với thuốc bắc, nấm hương cũng vô cùng tốt cho sức khỏe.

Canh bí đỏ nấu đậu xanh và thịt

Canh bí đỏ nấu cùng đậu xanh và thịt đã được ninh nhừ, cũng rất dễ ăn, sẽ là món phù hợp với người già răng yếu. Bí đỏ chứa nhiều loại Vitamin, khoáng chất giúp tăng cường hệ miễn dịch. Đậu xanh bổ sung Canxi giảm hiện tượng mất Canxi ở răng và, thịt có nhiều Protein, Phospho cũng giúp cho răng của người già chắc khỏe hơn.

Canh đậu hũ cà chua

Đậu hũ và cà chua đều là những thực phẩm mềm, dễ ăn, dễ nuốt và cũng dễ tiêu hóa. Đậu hũ chứa nhiều Canxi, không có Cholesterol, Gluten nên vừa tốt cho người già răng yếu vừa tốt cho sức khỏe tổng thể. Cộng thêm Vitamin C trong cà chua có tác dụng chống oxy hóa.

Các món canh rau

Như đã đề cập ở phần trên, rau xanh có rất nhiều vitamin cùng nhiều loại khoáng chất thiết yếu cho cơ thể người lớn tuổi. Vì vậy, các món canh từ rau rất cần thiết trong bữa ăn hàng ngày. Các loại ra xanh như rau má, mồng tơi, rau ngót, rau cải… chỉ cần nấu với tôm hoặc thịt bằm là có thể cho ta những tô canh ngọt mát đưa cơm.  

Các món xào 

Mặc dù người cao tuổi nên hạn chế những món chiên xào, tuy nhiên một số món xào ít dầu mỡ cũng sẽ làm cho bữa ăn thêm phong phú và bổ sung thêm dinh dưỡng cho cơ thể. Ví dụ như:

Khổ qua xào trứng

Món khổ qua xào trứng mang tới hương vị độc đáo, thơm ngon cho bữa ăn hàng ngày. Khổ qua có vị đắng nhẹ, cùng vị ngọt của trứng và mùi thơm đến từ tỏi, hành, rau mùi sẽ làm cho món ăn thêm phần hấp dẫn. Đây tuy là một món ăn rất đơn giản nhưng lại rất giàu dinh dưỡng, cũng là lựa chọn tuyệt vời cho bữa cơm của người già.

Măng tây xào tôm

Măng tây ngoài chứa nhiều chất xơ thì còn có Folate, Rutin nên mang đến tác dụng chống viêm cho khoang miệng. Còn tôm thì giàu Canxi, Phospho, Protein và Axit béo,… cải thiện độ chắc khỏe cho xương khớp và răng. Món ăn kết hợp giữa măng tây và tôm cũng rất dễ ăn và tốt cho sức khỏe của người cao tuổi.

Bông bí xào tỏi

Cả bông bí và tỏi đều là thực phẩm rất tốt cho cho cơ thể. Trong khi bông bí chứa các chất Kali, Magie thì tỏi chứa nhiều Canxi, hoạt chất chống viêm cùng chất chống oxy hóa Allicin giúp tiêu diệt, tăng cường sức khỏe. Cho nên món bông bí xào tỏi cũng sẽ làm cho bữa cơm của người già thêm phong phú mà lại còn tốt cho sức khỏe.

Rau, củ xào nấm

Các loại ranh, củ ngoài nấu canh, nấu súp thì chúng ta cũng có thể chế biến thành các món xào để thay đổi khẩu vị, giúp người cao tuổi ngon miệng hơn. Ví dụ súp lơ, bắp cải, cà rốt, rau muống, rau khoai… có thể xào cùng với các loại nấm để tạo ra những món ăn thơm ngon, hấp dẫn cho người già. 

Nguyên tắc ăn uống cho người già nên tuân thủ 

Do cả răng và cả hệ tiêu hóa của người già đều đã có độ lão hóa nhất định nên không còn khỏe giống như những người trẻ nữa. Vì thế, khi ăn uống người già cần tuân theo các nguyên tắc như sau:

• Chia nhỏ bữa ăn thành trong ngày để giảm lượng thức ăn mà mỗi lần người già phải nhai để giảm áp lực lên răng và hệ tiêu hóa.
• Giảm lượng thịt, giảm chất béo và giảm muối giúp răng không phải hoạt động nhiều. đồng thời, hạn chế việc cơ thể hấp thụ quá nhiều chất béo cùng lượng Cholesterol xấu và ngăn ngừa nhiều bệnh lý về huyết áp, tim mạch.
• Người già nên bổ sung chất đạm, chất xơ từ các loại thực vật. Bởi dạng thức ăn này vừa tốt cho hệ tiêu hóa lại vừa bù lại được lượng chất đạm thiếu hụt, rất tốt cho tim mạch.
• Ăn nhiều rau tươi và hoa quả chín sẽ giúp người già dễ nuốt và ngon miệng hơn. Rau củ quả cũng giàu chất xơ nên sẽ kích thích nhu động ruột, tiêu hóa dễ dàng, tránh táo bón.
• Cần uống đủ nước theo nhu cầu, nước rất dễ hấp thụ và cũng không đòi hỏi răng hay hệ tiêu hóa phải hoạt động nhiều. Hơn nữa, nước còn có thể giúp đào thải chất độc hại để hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
• Lựa chọn các loại thực phẩm mềm để người già dễ nhai, dễ hấp thu hơn.
• Ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý và tinh thần thoải mái, người già cũng nên thực hiện vận động vừa sức, phù hợp với tuổi tác để có tuổi thọ cao hơn.

Người cao tuổi cần tránh những món ăn nào?

Bên cạnh những món ăn bồi bổ sức khỏe như đã đề cập ở phần trên, người cao tuổi cũng nên tránh một số loại thức ăn không tốt cho sức khỏe như sau:

Giảm các loại thịt đỏ

Cơ thể người già sẽ rất khó để hấp thu các loại thịt đỏ như là thịt lợn, thịt bò. Bởi vì, chúng dễ gây ra những ảnh hưởng xấu tới gan và cả hệ tiêu hóa. Do đó, người cao tuổi không nên ăn nhiều thịt đỏ.

Ăn ít chất béo

Chất béo sẽ làm cho hàm lượng cholesterol trong máu tăng cao. Điều này có nguy cơ dẫn tới nhiều bệnh lý về tim mạch như là nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch vành… Bởi vậy, người già không nên ăn nhiều chất béo.

Hạn chế đồ chiên rán 

Các loại thực phẩm được chế biến bằng cách chiên rán không chỉ có hại cho người già mà còn không tốt cho cả sức khỏe của những người trẻ. Bởi các thực phẩm chiên rán thường rất nhiều chất béo, dễ gây ra các bệnh như thừa cân, béo phì, ung thư… Bởi vậy, bạn nên thay thế các món chiên rán bằng các món ăn hấp, luộc.

Giảm hàm lượng muối 

Các loại thực phẩm có chứa nhiều muối sẽ khiến cho người già tăng nguy cơ mắc các bệnh lý như là suy thận, tăng huyết áp hay gây nên những bệnh lý nhiễm khuẩn đường ruột… Vì vậy, khi nấu ăn cho người già, cần lưu ý giảm lượng muối và không dùng các loại thực phẩm ướp muối.

Thực phẩm chế biến sẵn

Các loại thực phẩm được chế biến sẵn như là đồ hộp, đồ khô hay mì ăn liền… dù đây là những món ăn không mất nhiều thời gian chế biến nhưng chúng có hàm lượng các chất dinh dưỡng và vitamin trong đó cũng rất thấp. Điều này khiến cho người cao tuổi rất dễ bị thiếu chất nếu ăn nhiều loại thực phẩm này.

Thực phẩm nhiều đường

Các loại thực phẩm chứa nhiều đường như là bánh ngọt, bánh kẹo thì người già không nên ăn. Bởi vì, chúng có nguy cơ làm tăng lượng đường trong máu cũng như làm gia tăng bệnh xơ vữa động mạch.

Hy vọng qua nội dung bài viết trên của Hoa Mộc Tâm An bạn nắm được những món ăn bồi bổ và tốt cho sức khỏe của người già. Đồng thời, bạn cũng đã biết được những điều cần đặc biệt lưu ý trong quá trình xây dựng khẩu phần ăn và chế độ dinh dưỡng khoa học hợp lý cho những người cao tuổi. Hãy áp dụng để ông bà, cha mẹ cùng những người thân của mình luôn có nhiều sức khỏe nhé!